زرد زخم یک بیماری پوستی ناشی از عفونت باکتریایی است که در کودکان بسیار شایع است.
اقدامات بهداشتی مناسب و درمان پزشکی برای اطمینان از بهبودی کامل و جلوگیری از خطر سرایت به ویژه در جامعه ضروری است.
زرد زخم چیست؟
ایمپتیگو یک عفونت باکتریایی سطحی پوست است. باکتری های مسئول استرپتوکوک پیوژنز و/یا استافیلوکوک اورئوس هستند (این دو باکتری می توانند به طور همزمان وجود داشته باشند).
این بیماری شایع ترین عفونت باکتریایی در کودکان به خصوص در سنین ۲ تا ۵ سالگی است. در بزرگسالان، زرد زخم به طور کلی با وجود ضایعات پوستی مرتبط است که در شرایط مختلفی رخ داده است: عفونت پوستی دیگر (گال)، بیماری پوستی (اگزما) یا حتی خراش، زخم یا نیش حشره.
ایمپتیگو برای خود کودک بسیار مسری است که پس از خاراندن ضایعات آلوده می تواند باکتری را در سایر نقاط صورت و بدن تلقیح کند. سرایت بین کودکان از طریق تماس مستقیم با ضایعات یا از طریق کتانی کثیف صورت می گیرد. این بیماری ایمن سازی نیست، یعنی ممکن است چندین بار در طول زندگی دچار زرد زخم شود.
این بیماری به صورت اپیدمی در خانواده ها یا جوامع (مدرسه ها، مهدکودک ها) به ویژه در دوره های گرم (تابستان و پاییز) رخ می دهد.
عوامل خطر زرد زخم
چندین عامل خطر می توانند باعث افزایش زردی شوند.
- ضایعات پوستی: سوختگی، ضربه، نیش، گزش و غیره.
- یک بیماری پوستی: تبخال، اگزما، آبله مرغان و …
- عدم رعایت بهداشت؛
- عفونت بینی با استافیلوکوکوس اورئوس (که می تواند به پوست سرایت کند)
- نقص ایمنی مرتبط با یک بیماری یا درمان دارویی.
تشخیص
تشخیص زرد زخم اغلب بر اساس مشاهده ضایعات پوستی مشخصه توسط پزشک است. با این حال، ممکن است در شرایط خاصی برای تأیید تشخیص و شناسایی باکتری مسئول، به ویژه نمونهای از چرک از وزیکول، پوسچول یا حباب، انجام آزمایشهای خون (افزایش تعداد گلبولهای سفید، تعیین آنتی بادی های خاص) و همچنین تجزیه و تحلیل ادرار زمانی که پزشک به نارسایی کلیوی مرتبط مشکوک است.
این عفونت باکتریایی پوست چگونه درمان می شود؟
مدیریت زرد زخم ترکیبی از اقدامات بهداشتی مناسب و درمان دارویی آنتی بیوتیکی است که هدف آن جلوگیری از عود و محدود کردن سرایت است.
بروز زرد زخم نیاز به مراقبت های بهداشتی خاصی دارد:
- شستشو با آب و صابون، در صورت امکان، چند بار در روز.
- استفاده از پماد (نوع وازلین) برای تسهیل از بین بردن پوسته ها.
- استفاده از پانسمان های غیر انسدادی و غیر چسبنده برای محافظت از ضایعات، به ویژه در برابر خراشیدگی.
- تماس محدود کودک مبتلا با سایر اعضای خانواده
درمان دارویی برای زرد زخم شامل آنتی بیوتیک هایی است که به صورت موضعی یا خوراکی تجویز می شود. در اشکال خفیف، تنها درمان موضعی آنتی بیوتیکی به مدت ۵ تا ۱۰ روز از طریق اسید فوزیدیک (کرم یا پماد) یا موپیروسین (پماد) ضروری است.
در اشکال شدیدتر، آنتی بیوتیک ها به صورت خوراکی برای چند روز تجویز می شوند، به عنوان مثال پریستینامایسین در کودکان بالای ۶ سال یا آموکسی سیلین مرتبط با اسید کلاوولانیک در نوزادان و کودکان خردسال.
اگر زرد زخم عود کند، کل خانواده باید با آنتی بیوتیک های خوراکی درمان شوند.
با توجه به مسری بودن زرد زخم، به محض اینکه ضایعات پوستی از تماس با کودکان دیگر محافظت نشوند، محرومیت از مدرسه ضروری است. در صورت درمان موضعی تا زمان بهبودی کامل و در صورت درمان با آنتی بیوتیک خوراکی ۷۲ ساعت پس از شروع درمان الزامی است.
زرد زخم یک بیماری مسری است که می تواند از طریق تماس مستقیم با ضایعات یا تماس غیرمستقیم با کتانی یا اشیاء کثیف بین افراد منتقل شود، همچنین ممکن است برای فرد مبتلا به خاراندن زخم های خود نیز منتقل شود.
اقدامات پیشگیرانه در برابر گسترش زرد زخم
اقدامات ساده می تواند گسترش زهر و بروز بیماری های همه گیر را در خانواده ها و جوامع محدود کند:
- شستن مکرر دست ها، به ویژه پس از هر تماس با کودک آسیب دیده
- شستشوی روزانه با آب و صابون
- ضد عفونی سیستماتیک هر زخم، خراش، بریدگی یا سوختگی
- مدیریت مناسب هر گونه بیماری پوستی
- نظارت بر کودک برای جلوگیری از خاراندن، مکیدن انگشت شست یا جویدن ناخن هایش.
- تعویض منظم لباس زیر کودک
- ضد عفونی سطوح بالقوه آلوده
- محدود کردن تماس بین کودکان