اسکار آکنه، ناشی از التهاب و آسیب بافتی ناشی از آکنههای شدید یا درماننشده هستند که به شکلهای مختلفی مانند فرورفتگی، برآمدگیهای برجسته یا تغییر در رنگدانهها ظاهر میشوند. از درمانهای موضعی تا روشهای کم تهاجمی و مداخلات جراحی برای بهبود و درمان اسکار استفاده میشود.
دلایل ایجاد اسکار آکنه چیست؟
۱. التهاب و آسیب بافتی: جوشهای شدید باعث التهاب در پوست میشود که منجر به آسیب بافتی می شود. این آسیب میتواند منجر به تشکیل اسکار شود.
۲. درمان با تاخیر یا ناکافی: عدم درمان سریع آکنه میتواند خطر ایجاد اسکار را افزایش دهد.
۳. برداشتن یا ترکیدن ضایعات آکنه: فشار دادن یا برداشتن ضایعات آکنه میتواند التهاب را بدتر کرده و به پوست آسیب برساند و احتمال ایجاد اسکار را افزایش دهد.
۴. ژنتیک: برخی از افراد از نظر ژنتیکی مستعد ایجاد اسکار هستند که آنها را مستعد تشکیل اسکار میکند.
بیشتر بخوانید: درمان جای جوش به روش سابسیژن
روشهای درمان اسکار آکنه
درمانهای موضعی، کم تهاجمی و جراحی از جمله روشهای مورد استفاده برای درمان اسکار و جای جوش است.
درمانهای موضعی
- رتینوئیدها: این مشتقات ویتامین A باعث افزایش گردش سلولی پوست و کاهش ظاهر اسکارهای آکنه می شود.
- هیدروکینون: برای روشن کردن هیپرپیگمانتاسیون مرتبط با اسکار استفاده میشود.
- کورتیکواستروئیدها: در اسکارهای هیپرتروفیک یا کلوئید برای کاهش التهاب و صاف کردن جای زخم تزریق میشوند.
- ژلها و ورقههای سیلیکونی: میتوانند به نرم شدن و صاف شدن جای زخم ها در طول زمان کمک کنند.
روشهای کم تهاجمی
- لایهبرداری شیمیایی: لایه بیرونی پوست را لایه برداری میکند، رشد پوست جدید را تقویت میکند و ظاهر جای زخم را کاهش میدهد.
- میکرودرم ابریژن: یک روش غیر تهاجمی که پوست را لایه برداری میکند، بافت آن را بهبود میبخشد و اسکارهای آکنه کم عمق را کاهش میدهد.
- میکرونیدلینگ: شامل ایجاد ریز آسیبهای کنترل شده برای تحریک تولید کلاژن و بهبود ظاهر اسکارها است.
- لیزر درمانی: درمانهای مختلف لیزر، مانند لیزر فرکشنال و لیزر رنگی پالسی، میتوانند انواع خاصی از اسکارهای آکنه را هدف قرار داده و بازسازی پوست را تقویت کنند.
بیشتر بخوانید: پی آر پی موی سر
جراحی
- برداشتن پانچ: اسکارهای آکنه را از بین میبرد و لبههای باقی مانده پوست را به هم بخیه میزند.
- سابسیژن: تکنیکی که بافت اسکار فیبری را می شکند، پوست را آزاد میکند و ظاهر اسکارهای آکنه را بهبود می بخشد.
- انتقال اتولوگ چربی: شامل تزریق چربی خود بیمار به اسکارهای آکنه برای صاف کردن سطح پوست است.
درمانهای ترکیبی
متخصصان پوست اغلب ترکیبی از درمانهای متناسب با نوع اسکار خاص، شدت و ویژگیهای پوست فرد را به کار میگیرند.
تشخیص نوع اسکار آکنه
متخصص پوست با معاینه بصری میتواند نوع اسکار را تشخیص دهد. این معاینه به ویژه به کمک نور مستقیم و با استفاده از لوپ مخصوص انجام شود. متخصص پوست میتواند نوع اسکار شما را تشخیص داده و شدت آن را تعیین کند. این ارزیابی با استفاده از یک سیستم درجه بندی چهارگانه انجام میشود که شامل ماکولار (درجه یک)، خفیف (درجه دو)، متوسط (درجه سه) و شدید (درجه چهار) میشود. این درجهبندی بر اساس ظاهر و قابلیت پوششدهی آسان اسکار توسط آرایش یا موهای صورت انجام میگیرد. درجه چهار، به عنوان شدیدترین درجه است که حتی با استفاده از آرایش نمیتوان آن را به طور کامل پوشش داد.
بیشتر بخوانید: درمان کک و مک با لیزر
آیا اسکار آکنه در دوران بلوغ بیشتر است یا در دوران بزرگسالی؟
آکنه بیشتر در دوران بلوغ (نوجوانی) رایج است. در این دوره، تغییرات هورمونی بیشتری در بدن اتفاق میافتد که میتواند به افزایش فعالیت غدد چربی پوست منجر شود. این فعالیت غدد چربی، در انسانها معمولا در سن ۱۱ تا ۱۴ سالگی آغاز میشود و تا ۱۸ تا ۲۵ سالگی به ثبات میرسد.
با رسیدن به دوران بزرگسالی، فعالیت غدد چربی کاهش مییابد اما در برخی از افراد، آکنه میتواند در دوران بزرگسالی نیز ادامه داشته باشد.
آیا اسکارهای آکنه به مرور زمان خود به خود از بین می روند؟
ممکن است اسکارهای خفیف آکنه در طول زمان محو شوند یا کمتر شوند، اما بعید است که اسکارهای شدید یا عمیق بدون درمان به طور کامل ناپدید شوند.
نتیجهگیری
اسکار آکنه چطور درمان میشود؟ از درمانهای موضعی گرفته تا روشهای کم تهاجمی و مداخلات جراحی برای افرادی که به دنبال پوستی صافتر و یکدست هستند، وجود دارد. برای تعیین مناسبترین روش درمانی بر اساس شدت و نوع اسکار، مشورت با متخصص پوست ضروری است.
سوالات متداول
اسکار نتیجه التهاب و آسیب بافتی ناشی از جوشهای شدید یا درمان نشده آکنه است. هنگامی که ضایعات آکنه به عمق پوست نفوذ میکنند، روند بهبودی بدن می تواند منجر به تشکیل اسکار شود.
اجتناب از برداشتن یا فشار دادن ضایعات آکنه برای جلوگیری از آسیب بیشتر بافتی و اسکار مهم است.
روشهای درمانی برای اسکار آکنه شامل درمانهای موضعی (مانند رتینوئیدها و هیدروکینون)، روشهای کم تهاجمی (مانند لایهبرداری شیمیایی، میکرودرم ابریژن، میکرونیدلینگ و لیزر درمانی) و جراحی (مانند برداشتن پانچ یا سابسیژن) است.
بازه زمانی مشاهده نتایج میتواند بسته به شدت اسکار و نوع درمان متفاوت باشد. برخی از درمانها به جلسات متعدد نیاز دارند و ممکن است هفتهها تا ماهها طول بکشد.
بسته به روش درمان، خطرات و عوارض جانبی بالقوه ای مانند قرمزی موقت، تورم، خارش یا تغییر در رنگدانه های پوست وجود دارد.